به نقل از «قدس آنلاین»

بخشی از کوره آجرپزی قیاسی در مشهد تخریب شد

تاریخ انتشار: ۲۷ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۱۲۱۹۶۵

به گزارش قدس خراسان، «ساختمان کوره آجرپزی قیاسی از جمله کوره‌های آجرپزی ساخته شده در دهه ۱۳۴۰ مشهد در شمال این شهر است، از این کوره از زمان ساخت تا حدود سال‌ ۱۳۸۰ بهره‌برداری می‌شد اما در سال‌های اخیر و به واسطه محدودیت‌های زیست محیطی و همچنین ورود کوره‌های ماشینی، متروک و بدون استفاده رها شده‌ است، متأسفانه متروک شدن این آثار معضلات متعدد اجتماعی در محل ایجاد کرده به طوری که به عنوان یک معضل، محلی برای حضور افراد متفرقه و بروز ناهنجاری‌ها در منطقه شده است که در این خصوص، شهرداری مشهد می‌تواند با تبدیل این عناصر هویتی شهر به مراکز فرهنگی و موزه، از آن‌ها در راستای افزایش ظرفیت‌های گردشگری شهری استفاده مفید کند» این‌ها جملات مدیرکل وقت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی در تاریخ ۵ تیر ۱۳۹۹ است، همان روزی که خبر خوش ثبت ملی این اثر تاریخی را به رسانه‌ها داد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آیا مالکان تیشه به ریشه بنای تاریخی زدند؟

حالا ۳۱ ماه پس از شنیدن این خبر خوش، خبر بد تخریب این اثر تاریخی به گوشمان می‌رسد، ابتدا موضوع را از مسئول پایگاه حفاظت اداره میراث فرهنگی شهرستان مشهد پیگیری می‌کنیم.

سیدجواد رضوی حسینی که به سختی راضی به مصاحبه می‌شود، شرح ماوقع را این طور روایت می‌کند: روز جمعه ۲۱ بهمن مطلع شدیم مالکان کوره آجرپزی قیاسی قصد تخریب این کوره را دارند بنابراین بلافاصله خود را به محل رساندیم تا صحت و سقم ماجرا را بررسی کنیم.

وی ادامه می‌دهد: پس از حضور در محل این کوره تاریخی متوجه شدیم بخش زیادی از سازه‌های کوره که طبق نظر کارشناسان میراث فرهنگی جزئی از این اثر ثبت شده ملی هستند مورد تخریب قرار گرفته و در مجاورت کوره هم عملیات خاک‌برداری و گودبرداری انجام شده است.

مسئول پایگاه حفاظت اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان مشهد در ادامه می‌گوید: بلافاصله موضوع را به پاسگاه خلق‌آباد اطلاع دادیم و صورتجلسه‌ای مبنی بر توقف خاک‌برداری نوشته شد و موضوع را با مالکان هم به صورت تلفنی اطلاع دادیم اما آن‌ها از حضور در محل و هر گونه توضیحی در این خصوص امتناع کردند.

کوره تخریب شده جزو میراث صنعتی مشهد است

سرپرست معاونت میراث فرهنگی خراسان رضوی هم در خصوص تخریب این کوره در گفت‌وگو با خبرنگار قدس خراسان عنوان می‌کند: گویا مالک بخشی از این بنا را تخریب کرده البته آسیبی به میل نرسیده اما کوره پایین تخریب شده است.

احسان زهره‌وندی در بیان اهمیت این کوره می‌گوید: کوره‌های آجرپزی از این جهت که جزو میراث صنعتی شهر مشهد هستند برای ما اهمیت دارند و از طرفی این اثر تمامی مشخصات یک اثر ثبتی را داراست به همین علت اقدام به ثبت ملی آن کردیم.

اقدام مالک جرم است

وی اضافه می‌کند: بر اساس مواد ۵۵۸ و ۵۶۷قانون مجازات اسلامی این اقدام مالک جرم محسوب می‌شود بنابراین اقدام‌های قانونی از طرف میراث فرهنگی در حال انجام است و حتماً پس از این قضیه حریم این اثر قانونی را مشخص می‌کنیم تا جلو تخریب‌های بعدی گرفته شود.

موضوع را از بخش حقوقی اداره کل میراث فرهنگی خراسان هم پیگیری می‌کنم، علی بهداد که هیچ تمایلی به مصاحبه ندارد می‌گوید: امروز شکایتمان را علیه مالکان کوره ثبت کردیم این شکایت کیفری است و حداقل و حداکثر مجازاتی که برای آن در نظر گرفته می‌شود بستگی به گزارش کارشناسی در خصوص میزان تخریب و نظر قاضی دارد!

تلاش برای گفت‌وگو با مالکان که البته ورثه مالک اصلی هستند بی‌ثمر می‌ماند و این پرسش همچنان در ذهن تداعی می‌شود: چرا اداره کل میراث فرهنگی برای تعیین حریم این اثر تاریخی ۳۱ ماه تعلل کرد و حالا که بخشی از این اثر تخریب شد به فکر افتاد؟

کوره آجرپزی قیاسی مشهد در استان خراسان، شهرستان مشهد، بخش مرکزی و حاشیه شمال شهر مشهد، ابتدای جاده کلات در شرق روستای گرجی قرار دارد.

خبرنگار: معصـومـه مـؤمــنـیان

منبع: روزنامه قدس

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: کوره آجرپزی بنای تاریخی شهرداری مشهد میراث فرهنگی میراث فرهنگی تخریب شد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۱۲۱۹۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ساخت یک شهرک جدید؛ تهدیدی برای شهر باستانی جیرفت!

جمعی از فعالان و دوستداران میراث فرهنگی اطلاع دادند: فاز نخست تسطیح اراضی برای احداث «شهر نوین جیرفت» به مساحت ۲۱۶ هکتار چند روزی است در غرب مجموعه باستانی «دقیانوس» شروع شده است. این شهرک‌سازی درست در میان آثار و بقایای به‌جامانده از شهر کهن جیرفت قرار می‌گیرد.

به گزارش ایسنا، در حالی که عرصه و حریم محوطۀ شهر دقیانوس هنوز تدقیق نشده است، اما شواهد سطحی نشان می‌دهد که شهر نوین جیرفت در این عرصه قرار می‌گیرد. بر اساس تصاویر هوایی مشخص است که گورستان در جنوب شهر نوین و بخشی از سامانه آبرسانی و قنات‌های کهن متصل به دقیانوس درست در غرب و میانۀ محل شهر نوین قرار دارند. همچنین تپه‌های شمال غربی که مملو از قطعات سفال، تکه‌های آجر و بقایای معماری است در شمال شهر نوین قرار می‌گیرد.

به گمان باستان‌شناسان، بی‌شک راه ارتباطی شهر نوین از کوچه پس‌کوچه‌های «کهورویه» نخواهد گذشت، بلکه در آینده محوطۀ ارزشمند «قمادین» برای ایجاد پل و اتوبان ارتباطی بین شهر امروزی جیرفت و شهر نوین تسطیح خواهد شد و از بین خواهد رفت.

قمادین همان شهری است که مارکوپولو آن را کَمادی نامیده و نوشته است که کمادی پیش از این شهری بزرگ و پرشکوه بوده، ولی اکنون (سدۀ ۷ قمری / ۱۳ میلادی) کوچک و کم‌اهمیت شده است، زیرا مغولان چند بار آن را ویران ساخته‌اند. کمادی در سدۀ ۱۳ قمری / ۱۹ میلادی در شمال جیرفت شناسایی شد. مردم بومی ویرانه‌های آن را شهر دقیانوس می‌نامند (گابریل، ۱۲۹؛ سایکس، ۲۶۷). برخی همین شهر دقیانوس را شهر جیرفت کهن دانسته‌اند (دایره‌المعارف بزرگ اسلامی). از قمادین به عنوان خزانۀ نفایس چین و ختا، هندوستان، حبشه، زنگبار، روم، مصر، ارمنستان، آذربایجان، ماوراءالنهر، خراسان، فارس و عراق یاد شده است.

فعالان میراث فرهنگی می‌گویند: بخشی از عرصه و حریم این مجموعه باستانی ارزشمند نیز کمتر از دو دهه پیش به صورت قطعات یک هکتاری به گروهی از بازنشسته‌های کشوری واگذار شده است. این بخش که بیش از ۷۰ هکتار وسعت دارد مشخص نیست طی چه سازوکار و با استناد به کدام قانون و کدام استعلام از میراث فرهنگی واگذار شده است و چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد؟

اکنون این پرسش‌ها از سوی جمعی از باستان‌شناسان و فعالان میراث فرهنگی مطرح شده است که آیا این طرح، ملاحظات مربوط به «ارزیابی تأثیرات اجتماعی و فرهنگی» (اتاف) را در نظر گرفته است؟ همچنین، شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در جلسه ۲۰ آذر ۱۴۰۲ مصوب کرده بود که برای «الحاق ۲۹۹ هکتار اراضی به محدوده شهر جیرفت در راستای طرح نهضت ملی مسکن» ضرورتاً باید «ملاحظات مربوط به حریم منظر اثر ثبتی در محدوده الحاقی با هماهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان در طرح اعمال شود.» آیا وزارت میراث فرهنگی به این موضوع رسیدگی کرده است؟ آیا توسعه جیرفت با نابودی ارزش‌ها و دارایی‌های تاریخی و فرهنگی آن دنبال خواهد شد یا میراث و ارزش‌های فرهنگی برای نسل‌های آینده حفظ خواهند شد؟

جیرفت از کهن‌ترین تمدن‌های بشری است و حدود پنج‌هزار سال قدمت دارد و الواح خطی یافته‌شده از آن نشان‌دهنده یکی از نخستین خط‌های اختراع‌شده توسط بشر معرفی شده است. این محوطه باستانی پیش از این، با غارت گسترده‌ای مواجه شده بود؛ اوایل دهه ۸۰ که «هلیل‌رود» در جنوب استان کرمان، طغیان کرد و گور‌های باستانی و اشیاء دفن‌شده در آن آشکار شد و مردم با بیل و کلنگ راهی این منطقه شدند، آن زمان جیرفت را پنیری سوئیسی توصیف می‌کردند که حفاران آن را برای یافتن اشیاء تاریخی سوراخ سوراخ کرده بودند.